BAO LÂU XÉT NGHIỆM HIV MỘT LẦN LÀ TỐT NHẤT?

Nhiều bệnh nhân đã gửi câu hỏi tới bác sĩ Thắng với nội dung:

Uống thuốc ARV thường xuyên và liên tục, vậy cần xét nghiệm định kì bao lâu?
Cần làm xét nghiệm kiểm tra những chỉ số gì khi đang điều trị ARV?
Xét nghiệm HIV có tốn tiền không?

Bác sĩ Thắng xin được trả lời như sau:

Bao lâu cần làm xét nghiệm kiểm tra khi đang tuân thủ điều trị ARV?

Bao lâu xét nghiệm HIV là tốt nhất đây. Thời gian bao lâu này tùy thuộc một số yếu tố như:

Bạn điều trị ARV lâu chưa
Lúc mới bắt đầu điều trị ARV, bạn đang ở giai đoạn lâm sàng nào, số lượng CD4 bao nhiêu?
Bạn tuân thủ ARV tốt chứ, có hay bị ngắt quãng uống thuốc ARV không.

Theo khuyến cáo, khi mới bắt đầu điều trị HIV, hoặc số lượng CD4 dưới 350 tế bào /mm3 thì bạn cần kiểm tra định kì mỗi 3-6 tháng. Nhưng khi đã ổn định, số lượng CD4 của bạn về mức bình thường (khoảng trên dưới 1000 tế bào/mm3) thì khoảng 1 năm, bạn mới cần kiểm tra định kì một lần.

Thực tế, nhiều bệnh nhân của bác sĩ Thắng, do hoàn cảnh ở xa (biên giới, hải đảo, đi nước ngoài), 2-3 năm mới kiểm tra 1 lần xét nghiệm. Tuy nhiên, điều kiện là họ rất tuân thủ điều trị, không bỏ một ngày uống ARV nào cả. Nhiều bệnh nhân muốn bài bản như hướng dẫn thì cứ 6 tháng kiểm tra xét nghiệm một lần. Điều này là tốt, tuy nhiên thực sự là không cần thiết nếu CD4 của bạn cao, tải lượng virus HIV-RNA âm tính và bạn tuân thủ điều trị ARV tốt.

Lí do tại sao làm xét nghiệm nhiều quá, khoảng cách thời gian giữa 2 lần xét nghiệm gần nhau là lãng phí vì khi cơ thể bạn ổn định sự thay đổi những chỉ số trong điều trị HIV diễn ra rất chậm, làm nhiều lần cũng vẫn vậy mà thôi. Tuy nhiên, nếu có vấn đề bất thường, thì đương nhiên bạn cần kiểm tra xét nghiệm ngay ở thời điểm không ổn định đó.

Cần làm xét nghiệm những gì khi điều trị HIV?

Nếu chỉ để kiểm tra về tác dụng của thuốc ARV, hiệu quả điều trị HIV thì bạn chỉ cần làm xét nghiệm số lượng tế bào miễn dịch CD4 và đo tải lượng virus HIV. Nếu muốn kiểm tra tổng trạng chung và ngăn ngừa tác dụng phụ âm thầm của thuốc ARV thì bạn nên kiểm tra thêm tổng phân tích tế bào máu, men gan ALT, AST, chức năng thận ure, creatinin. Ngoài ra, bạn có thể kiểm tra định kì như người bình thường những thông số về đường máu, mỡ máu, siêu âm bụng…

Xét nghiệm HIV có tốn tiền không?

Một số xét nghiệm về CD4 và đo tải lượng virus HIV thì giá khoảng vài trăm ngàn thôi, cũng không phải là quá cao, vì cả năm bạn mới phải làm một lần. Những xét nghiệm khác như mỡ máu, men gan, chức năng thận thì chỉ vài chục ngàn đồng một xét nghiệm.

Nói tóm lại, nếu bạn đang điều trị ARV ổn định, số lượng CD4 cao, tải lượng virus HIV dưới ngưỡng phát hiện, thì khoảng 1 năm bạn mới cần đi làm xét nghiệm một lần. Khi đó, bạn nên làm những chỉ số gồm: