Xét nghiệm định kỳ khi đang điều trị HIV

Bệnh nhân HIV/AIDS cần phải biết những xét nghiệm định kỳ khi đang điều trị HIV là gì. Điều này giúp cho bác sĩ và bản thân người bệnh thực hiện đúng phác đồ. Nhờ đó, có thể đánh giá hiệu quả thuốc ARV, tác dụng phụ và những yếu tố tiềm ẩn kèm theo.

Xét nghiệm định kỳ là gì?

Xét nghiệm định kỳ nói chung là khái niệm đề cập về việc thực hiện các phương pháp cận lâm sàng trong y học, theo mốc thời gian cố định. Nó có tính chu kỳ thường là vài tháng cho đến một vài năm. Các phương pháp xét nghiệm bao gồm xâm lấn và không xâm lấn. Ví dụ như: lấy máu, siêu âm, chụp phim X-quang, đo điện não đồ, điện tim…

Những xét nghiệm định kỳ khi đang điều trị HIV cần phải thực hiện?

*Những xét nghiệm định kỳ cần làm trong quá trình điều trị HIV*

Với bất kể bệnh mạn tính nào cũng đều cần phải thăm khám, làm xét nghiệm thường xuyên. Tuy nhiên, với đối tượng là bệnh nhân HIV/AIDS, chúng ta cần có những xét nghiệm đặc thù như:

Tổng phân tích tế bào máu, hay còn gọi là công thức máu
Chức năng gan: AST, ALT, GGT
Chức năng thận: ure, creatinin, độ lọc cầu thận
Số lượng tế bào CD4
Tải lượng virus HIV-RNA

Ngoài ra, tùy theo các bệnh lý kèm theo mà chúng ta có thể khuyên bệnh nhân làm thêm như: tiểu đường, mỡ máu, siêu âm bụng, tuyến tiền liệt, sỏi thận, tuyến giáp…

Ý nghĩa của các xét nghiệm định kỳ kể trên?

Xét nghiệm tổng quát thì có rất nhiều và không thể kể hết tại đây. Chúng ta sẽ chỉ tập trung vào một số xét nghiệm định kỳ liên quan chặt chẽ tới quá trình điều trị HIV. Thông qua đó đánh giá được hiệu quả của thuốc ARV, tác dụng phụ có thể xảy ra. Đáp ứng của bệnh nhân HIV với phác đồ điều trị, có cần thay đổi gì không, yên tâm sử dụng thuốc đến khi nào…

Xét nghiệm công thức máu của bệnh nhân HIV đang điều trị ARV

*Ý nghĩa xét nghiệm công thức máu của bệnh nhân HIV*

Dựa vào kết quả xét nghiệm này, chúng ta có cái nhìn tổng quan về các dòng tế bào máu của bệnh nhân. Nó cho biết bệnh nhân có bị thiếu máu hay không. Số lượng tế bào miễn dịch dòng lympho nói chung ở mức độ thế nào. Số lượng tiểu cầu và bạch cầu có gì bất thường không. Số lượng hồng cầu, hemoglobin có ở trạng thái ổn định không. Từ đó điều chỉnh chế độ ăn của bệnh nhân hợp lý hơn. Trước đây, một số loại thuốc ARV thế hệ cũ hay gây thiếu máu, thậm chí là thiếu rất nặng phải đi truyền máu.

Xét nghiệm CD4, tải lượng HIV-RNA của bệnh nhân đang điều trị ARV

*Xét nghiệm CD4, tải lượng virus HIV-RNA là quan trọng nhất trong theo dõi điều trị ARV*

Đây là xét nghiệm vô cùng quan trọng và thiết thực nhất trong điều trị HIV. Số lượng CD4 cho biết mức độ nặng nhẹ của bệnh nhân. Hiệu quả của thuốc ARV. Từ đó đánh giá xem bệnh nhân ở giai đoạn nào, mức độ hồi phục bệnh ra sao. Có cần thêm thuốc dự phòng bệnh nhiễm trùng cơ hội hay không. Kết quả tải lượng HIV-RNA âm tính có nghĩa là virus HIV đã bị ức chế hoàn toàn. Nói cách khác, thuốc ARV đang dùng cho bệnh nhân là rất hiệu quả. Xét nghiệm này thường quy để góp phần đánh giá nguy cơ tiềm ẩn bị kháng thuốc ARV, khi chưa có biểu hiện lâm sàng. Đây cũng là xét nghiệm chính xác nhất đánh giá thất bại điều trị ARV.

Xét nghiệm chức năng gan thận của bệnh nhân đang điều trị ARV

*Xét nghiệm chức năng gan thận cho biết mức độ ảnh hưởng của thuốc ARV lên cơ quan nội tạng*

Chức năng gan thận có thể bị ảnh hưởng bởi các loại thuốc điều trị bệnh nói chung, trong đó có ARV. Trước đây và thậm chí hiện nay vẫn còn nhiều loại thuốc gây suy giảm chức năng gan, suy thận. Đặc biệt với các dòng thuốc có chứa thành phần Tenofovir Disoproxil Fumarate 300mg và Efavirenz 600mg. Các hoạt chất này dùng lâu dài trong nhiều năm có thể khiến bệnh nhân bị tổn thương gan thận không hồi phục.

Chính vì thế mà ngày càng có nhiều loại ARV thế hệ mới tốt hơn ra đời. Chẳng hạn, hoạt chất Efavirenz bị thay thế bởi Dolutegravir giúp tránh hại gan. Hoạt chất Tenofovir Disoproxil Fumarate 300mg bị thay bởi Tenofovir Alafenamide Fumarate 25mg tránh bị suy thận, loãng xương.

Thực hiện các xét nghiệm này như thế nào?

Các xét nghiệm định kỳ khi đang điều trị HIV được thực hiện mỗi 6 tháng đến 1 năm. Tùy trường hợp cụ thể, mức độ nặng nhẹ và tuân thủ thuốc ARV. Thời gian có thể ngắn hơn hoặc dài hơn. Có nhiều bệnh nhân của bác sĩ Thắng sống ở nước ngoài, cứ 2 đến 3 năm về nước mới làm lại xét nghiệm 1 lần. Mọi chỉ số đều trong giới hạn tốt đẹp. Đó là do họ tuân thủ uống thuốc đúng như lời bác sĩ dặn.

Các xét nghiệm này có thể thực hiện tại nhà hoặc các cơ sở y tế. Ví dụ, có thể gọi một số cơ sở chuyên về xét nghiệm đến lấy mẫu tại nhà. Sau vài tiếng đến 1 vài ngày, có kết quả gửi trực tiếp về điện thoại của bạn. Có thể tham khảo như Medlatec, Hòa Hảo, Diag… Hoặc đến trực tiếp các bệnh viện như Nhiệt đới TPHCM, Nhiệt đới Trung Ương, Pasteur, Medlatec, Hòa Hảo…

Giá của các loại xét nghiệm này dao động từ vài chục nghìn tới cả 1 triệu đồng. Tính tổng các xét nghiệm như bệnh nhân ở trên, chi phí vào khoảng 1,5 đồng.

Nói tóm lại, xét nghiệm định kỳ khi đang điều trị HIV gồm công thức máu, số lượng CD4, tải lượng HIV-RNA và chức năng gan thận. Nên thực hiện với chu kỳ mỗi 6 tháng đến 1 năm. Nó có ý nghĩa to lớn trong đánh giá hiệu quả cũng như tác dụng phụ của thuốc ARV. Từ đó mới biết phác đồ thuốc đang dùng cho bệnh nhân HIV là hợp lý hay chưa.

Mọi vấn đề về HIV, thuốc ARV, thuốc PEP cần trao đổi liên hệ Bác sĩ Thắng, call-zalo: 0988778115.

Trợ lý đơn hàng thuốc ARV: DS.Hồng Nhung 0974433519.