Uống thuốc PEP có hại gan thận không? Cách xử lý?

Uống thuốc PEP điều trị dự phòng phơi nhiễm HIV có thể gây suy gan, suy thận. Tuy tỷ lệ phần trăm gây tác dụng phụ nguy hại đến gan, thận của thuốc PEP không phải quá cao. Nhưng đó vẫn là loại dược chất có thể tiềm ẩn những hiểm họa đối với sức khỏe người dùng. Cách tốt nhất ngăn ngừa chính là biết cách chọn loại thuốc PEP an toàn.

Uống thuốc PEP có thể gây hại gan, thận là vì nguyên nhân gì?

Thuốc PEP bản chất là sự phối hợp các loai thuốc ARV kháng virus HIV. Nó cũng chính là một loại thuốc tân dược. Mà đã là thuốc tây thì luôn có 2 mặt, một là tác dụng chữa bệnh, hai là tác dụng phụ không mong muốn.

Các thuốc PEP được sử dụng hiện tại thường có công thức phác đồ TDF/3TC/DTG hoặc TDF/FTC/LPV/r hoặc TAF/FTC/DTG hoặc TDF/3TC/EFV. Trong đó, những phác đồ chứa TDF là Tenofovir Disoproxil Fumarate 300mg rất hại thận. Nó có thể gây suy thận, hại gan chỉ sau thời gian ngắn bắt đầu sử dụng. Nguyên nhân chính là do hoạt chất Tenofovir sau khi chuyển hóa được đào thải qua thận. Nó có thể gây tổn thương các vi quản thận, gây ra tình trạng suy thận cấp. Nếu không phát hiện và điều trị kịp thời, tác nhân này có có thể gây ra suy thận mạn không hồi phục.

Trong khi đó, các hoạt chất EFV là Efavirenz lại có thể gây hại gan, tồn thương chức năng hệ thần kinh. Việc phối hợp nhiều thành phần Antiretroviral luôn tiềm tàng rủi ro gây hại gan, thận với người dùng.

Tỷ lệ phần trăm người dùng PEP bị hại gan, suy thận có cao không?

Hiện chưa có thống kê đầy đủ và chính xác nhất về hiện tượng này. Tuy nhiên, theo các báo cáo tại các hội nghị phòng chống HIV/AIDS tại Mỹ, con số đó không nhỏ hơn 30%. Điều này có nghĩa là cứ 10 người dùng thuốc PEP thì có ít nhất 3 người gặp vấn đề về gan, thận do thuốc gây ra.

Cách phòng ngừa tác dụng phụ lên gan thận của thuốc PEP?

Điều đơn giản và cũng hiệu quả nhất để hạn chế chuyện này chính là phải chọn ra loại thuốc PEP an toàn. Dẫu biết rằng, tùy cơ địa từng người mới có thể bị suy gan, suy thận khi dùng PEP. Nhưng nếu biết chọn những loại thuốc PEP mới, an toàn nhất hiện nay, chúng ta sẽ cải thiện được. Thay vì tỷ lệ 30% hại gan thận, nay giảm xuống chỉ còn chưa đến 5%. Điều này có được là do phác đồ điều trị PEP mới được phê duyệt tại châu Âu và Bắc Mỹ chính là TAF/FTC/DTG. Biệt dược phổ biến có thể tìm thấy tại thị trường Việt Nam là Telagara, Spegra, Tocitaf…

*Phác đồ TAF/FTC/DTG điều trị PEP hiệu quả cao, an toàn với gan thận.*

Lý do của phác đồ này an toàn với gan, thận hơn là do nó đã thay thế TDF bằng hoạt chất TAF chính là Tenofovir Alafenamide Fumarate 25mg. Với việc thay đổi cấu trúc đuôi của Tenofovir, thuốc vẫn giữ nguyên được tác dụng ức chế HIV. Bên cạnh đó, không bị chuyển hóa dư thừa chất độc lên gan, đặc biệt là thận. Thuốc này an toàn đến mức có thể dùng được cho cả bệnh nhân đã bị suy thận trước đó.

Cách kiểm soát tác dụng hại gan thận của thuốc PEP?

Khi chúng ta dùng thuốc PEP mà bắt buộc phải dùng phác đồ có chứa TDF, hãy thường xuyên theo dõi cơ thể. Hãy lắng nghe, quan sát để nhận biết từng thay đổi của các cơ quan trong chúng ta. Khi tình trạng gan thận xấu đi, nó sẽ có biểu hiện: mệt mỏi, tiểu vàng, vàng da, vàng mắt, chán ăn, đau tức vùng bụng, lưng…

Nhưng tốt hơn hết vẫn là sử dụng xét nghiệm máu để phát hiện sớm. Người dùng thuốc PEP được khuyến cáo làm xét nghiệm ure, creatinin, AST, ALT…để tầm soát chức năng gan, thận.

Nói tóm lại, uống thuốc PEP có thể gây hại gan, suy thận tuy tỷ lệ không phải quá cao. Nhưng cách tốt nhất để phòng ngừa chuyện này là chọn phác đồ thuốc TAF/FTC/DTG. Nó không những mang lại hiệu quả điều trị ngừa HIV tối ưu mà lại còn an tâm, ít tác dụng phụ nghiêm trọng lên cơ thể.

Mọi vấn đề về HIV, thuốc ARV, thuốc PEP cần trao đổi liên hệ Bác sĩ Thắng, call-zalo: 0988778115.

Trợ lý đơn hàng thuốc ARV: DS.Hồng Nhung 0974433519.