Điều trị bệnh do nấm Talaromyces marneffei ở người HIV

Bệnh do nấm Talaromyces marneffei (tên cũ là Penicillium marneffei) là gì? Điều trị bệnh do nấm Talaromyces marneffei ở người HIV như thế nào? Nếu không phát hiện và điều trị kịp thời, thì không chỉ dừng lại ở tổn thương da, Talaromyces marneffei có thể gây nhiễm nấm huyết và tử vong. Cách chẩn đoán và phác đồ điều trị nấm Talaromyces marneffei chuẩn là gì?

Bệnh do nấm Talaromyces marneffei (Penicillium marneffei) là gì?

Bệnh do nấm Penicillium marneffei là nhiễm trùng cơ hội thường gặp ở người nhiễm HIV/AIDS, khi có tình trạng suy giảm miễn dịch nặng, CD4 dưới 100 tế bào/mm3. Bệnh rất hiếm gặp ờ người không nhiễm HIV. Bệnh do nấm Penicillium có biểu hiện lâm sàng đa dạng với các tổn thương trên da, sốt kéo dài, hạch to, gan lách to, thiếu máu.

Bệnh do nấm Talaromyces marneffei hay gặp ở vùng nhiệt đới nóng ẩm như Việt Nam chẳng hạn.

Chẩn đoán bệnh nhiễm nấm Talaromyces marneffei?

Để chẩn đoán bệnh do nấm Talaromyces marneffei, chúng ta cần dựa vào biểu hiện triệu chứng lâm sàng và cận lâm sàng.

a. Lâm sàng:

+ Trường hợp tổn thương da đơn thuần: các mụn sẩn trên da, lõm ở trung tâm, hoại tử tạo vảy đen, không đau, không ngứa; ban thường mọc ở mặt, hoặc toàn thân.
+ Trường hợp nhiễm nấm huyết: sốt, tổn thương da, thiếu máu, gan lách to, hạch to, suy kiệt.
+ Biểu hiện ở phổi: ho khan, sốt, có thể có khó thở mức độ nhẹ và vừa.

b. Xét nghiệm:

Soi tươi và cấy tìm nấm bệnh phẩm da, tuỷ xương, hạch. Cấy máu và nuôi cấy các bệnh phẩm trên trong môi trường Sabbouraud ở 25 – 37 độ C.

Điều trị bệnh do nấm Talaromyces marneffei ở người HIV như thế nào?

a. Điều trị tấn công:

Phác đồ ưu tiên: amphotericin B (0,7 – 1,5 mg/kg/ngày) trong 2 tuần sau đó sử dụng itraconazole 200 mg x 2 lần/ngày (ở trẻ em 5 – 6 mg/kg x 2 lần/ngày) x 8 – 10 tuần. Phác đồ thay thế (khi không có amphotericin B): itraconazole 200 mg x 2 lần/ngày x 8 tuần.

b. Điều trị duy trì:

Itraconazole 200 mg/ngày ở người lớn và 3 mg/kg/ngày ở trẻ em; ngừng khi người bệnh điều trị ARV có số CD4 > 100 tế bào/mm3, duy trì liên tục ≥ 6 tháng.

Tốt nhất là liên hệ với bác sĩ Thắng để trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm thực tế.