Những yếu tố ảnh hưởng điều trị PEP?

Mua thuốc PEP dễ, uống thuốc PEP lại càng dễ hơn. Tuy nhiên, nhiều người không biết rằng có những yếu tố ảnh hưởng điều trị PEP khác nhau. Ai cũng mong muốn đạt hiệu quả điều trị PEP lí tưởng 100%. Vậy cần lưu ý những gì khi uống thuốc PEP? Các yếu tố ảnh hưởng ra sao đến kết quả điều trị PEP? Cần tuân thủ những gì khi uống thuốc điều trị PEP?

Thuốc PEP là gì?

Thuốc PEP là thuốc ARV được dùng với mục đích điều trị dự phòng khỏi bị lây nhiễm HIV từ người khác. Không giống như PREP, thuốc PEP chỉ được sử dụng sau khi có nguy cơ lây HIV. PEP là viết tắt của tiếng Anh Post-Exposure-Prophylaxis.

Chỉ định điều trị PEP cho những ai?

Những trường hợp sau nên được dùng thuốc PEP khẩn cấp, càng sớm càng tốt:

Quan hệ tình dục không an toàn, không dùng bao cao su với đối tượng không rõ về tình trạng nhiễm HIV. Bạn tình có thể là nam hoặc nữ. Quan hệ tình dục không an toàn ở đây bao gồm cả quan hệ đường âm đạo, dương vật – hậu môn, dương vật – miệng (oral sex), miệng – âm hộ (vét máng)…
Dùng chung kim tiêm tiêm chích, đâm kim làm đẹp, lăn kim ma cà rồng, các thủ thuật dùng chung dụng cụ có dính máu mà chưa được sát trùng đầy đủ.
Máu, dịch tiết của bệnh nhân HIV/AIDS bắn vào vết thương hở hoặc niêm mạc của người lành…

Thành phần của thuốc PEP?

Thuốc PEP gồm có ít nhất 3 hoạt chất ARV trở lên. Thuốc PEP không nhất thiết phải là thuốc ARV 3 trong 1, nó có thể là loại phối hợp nhiều viên thuốc như trong phác đồ điều trị ARV bậc 2 chẳng hạn.

Một số thành phần công thức của thuốc PEP phổ biến đang dùng là:

TDF – 3TC/FTC – EFV.
TDF – 3TC – DTG.
TDF – FTC – LPV/r.

Cụ thể các hoạt chất đó có thể là: Tenofovir 300mg, Efavirenz 600mg, Lamivudin 300mg, Lopinavir 200mg, Ritonavir 50mg, Dolutegravir 50mg, Emtricitabine 200mg…

Những yếu tố ảnh hưởng điều trị PEP?

Không phải cứ uống thuốc PEP thế nào cũng được. Trong 28 ngày quyết định ‘vận mệnh’ này, cần phải chấp hành nghiêm những yêu cầu đặt ra khi uống PEP. Khi điều trị dự phòng phơi nhiễm HIV, cần phải tuân thủ đầy đủ những nguyên tắc sau:

Đúng loại thuốc ARV được sử dụng trong điều trị PEP.
Tuân thủ uống đúng giờ cố định.
Kiêng bia rượu và các thuốc tương tác xấu với thuốc PEP.
Uống kịp thời PEP trong 72 giờ sau khi có nguy cơ lây nhiễm HIV.
Uống thuốc PEP trong 28 ngày.

Như vậy, ngoài chuyện uống thuốc PEP đúng giờ, uống kịp trong 72 giờ và trong 28 ngày, còn cần phải kiêng nhiều loại bia rượu và thuốc men khác nữa.

Tại sao thuốc PEP lại có thể ngăn ngừa lây nhiễm HIV?

Tại sao PEP lại ngăn ngừa lây nhiễm HIV là vì trong thành phần của thuốc PEP có chứa các hoạt chất thuốc ARV. Những thuốc này có khả năng tiêu diệt, ức chế sự sinh sôi của virus HIV. Trong thời gian 72 giờ, virus HIV chưa kịp chui sâu vào tế bào ẩn nấp, thuốc PEP sẽ tìm và quét sạch hết. Do đó, virus HIV sẽ không thể tồn tại và làm cho người uống thuốc PEP bị nhiễm HIV nữa.

Công dụng và hiệu quả của thuốc PEP?

Công dụng của thuốc PEP chỉ là dự phòng sau khi bị phơi nhiễm HIV trong vòng 72 giờ. Do đó, nếu quá muộn sau 72 giờ mà chính xác hơn là 120 giờ thì PEP không còn công dụng gì nữa, lúc đó các bác sĩ cũng không chỉ định điều trị PEP cho bạn. Nếu bạn muốn chủ động dự phòng lây nhiễm HIV trước khi quan hệ tình dục không an toàn thì hãy dùng PREP. Đối với cộng đồng quan hệ đồng tình nam còn có giải pháp mới là PREP tình huống hay công thức 2-1-1.

Liều lượng và cách uống thuốc PEP tốt nhất?

Liều dùng thuốc PEP tùy theo phác đồ:

Phác đồ bậc 1: ngày uống 1 lần, một viên.
Phác đồ bậc 2: ngày uống 2 lần, mỗi lần từ 2 đến 3 viên.

Thời gian uống thuốc PEP: 28 ngày cho mọi phác đồ PEP.

Uống thuốc PEP có thể vào lúc no hoặc đói, nhưng tuyệt đối phải đúng giờ cố định.

Sự khác nhau khi uống thuốc PEP lúc đói và khi no là gì?

Về mặt dược động học, có một số khuyến cáo nói rằng Efavirenz nên được uống lúc đói để giảm nguy cơ phơi nhiễm Efavienz gây hại gan. Nhưng đối với Tenofovir lại bảo rằng uống khi no để tăng hiệu quả hấp thu và dược động học của thuốc tốt hơn. Trong khi viên thuốc ARV 3 trong 1 lại có cả 2 loại hoạt chất này kết hợp với nhau. Thế làm sao? Xin nhắc lại đây chỉ là khuyến cáo về mặt lí thuyết, hãy nghe hướng dẫn của bác sĩ giàu kinh nghiệm lâm sàng. Giờ cố định uống thuốc PEP vẫn là quan trọng nhất.

Tỷ lệ uống PEP thành công ở Việt Nam là bao nhiêu?

Về lý thuyết, không ai dám khẳng định điều trị dự phòng phơi nhiễm HIV PEP hay PREP đạt được 100%. Tuy nhiên, về mặt thực tế, hầu như cả nghìn trường hợp điều trị PEP với bác sĩ Thắng thì chưa có ca nào bị nhiễm HIV.

Các con số thống kê ở Mỹ thì nói là từ 90 – 99%, nhưng bác sĩ Thắng không muốn điều đó xảy ra với ca bệnh của mình. Với thực tế lâm sàng, đã điều trị PEP, đã uống thuốc PEP phải là 100%. Phải cố gắng làm sao để điều trị PEP chuẩn nhất, tốt nhất.

Các loại thuốc PEP hiện nay tốt không, nên chọn loại nào?

Để đạt được hiệu quả điều trị PEP là tối ưu, coi như là gần chạm ngưỡng 100% đi, chúng ta cần phải có chiến lược điều trị PEP đúng đắn. Trước hết bác sĩ sẽ phân tích nguy cơ lây nhiễm HIV cao hay thấp. Sau đó, phân tích thời gian, đặc điểm sinh hoạt để đưa ra giờ uống thuốc PEP tốt nhất. Cuối cùng là ”cú dứt điểm thành bàn” chính là lựa chọn ra phác đồ điều trị PEP tốt nhất, phù hợp nhất với tình huống mà bạn vừa trải qua.

Có nhiều loại thuốc PEP như đã đề cập các phác đồ kể trên. Để dễ hình dung, xin đưa ra tên cụ thể thuốc ARV điều trị PEP như sau:

Thuốc Acriptega 50/300/300
Thuốc Avonza 300/300/400
Thuốc Telura 300/300/600
Thuốc Eltvir 300/300/600
Thuốc TLE M152 300/300/600
Thuốc Trustiva 300/200/600
Thuốc ARV EET Macleods 300/200/600
Thuốc Ricovir-em cộng với Aluvia
Thuốc Tavin-em cộng với Lopimune
Thuốc Tenof em cộng với Kaletra…

Chiến lược chọn thuốc điều trị PEP rất khác với chiến lược chọn thuốc ARV cho người nhiễm HIV/AIDS. Cần phải chọn loại mạnh nhất, tốt nhất vì không có cơ hội sửa sai lần thứ 2.

Quên uống thuốc PEP phải làm sao?

Khi uống thuốc PEP, nhiều người vẫn bị quên, uống PEP trễ 1 giờ, 2 giờ, thậm chí 3 giờ hoặc nhiều hơn. Với trường hợp này, nhớ ra khi nào thì uống 1 viên bù vào ngay lúc đó. Nếu còn chưa đầy 4 tiếng nữa là đến liều tiếp theo thì hãy bỏ qua liều đã quên và uống viên tiếp theo như lịch bình thường.

Quên uống thuốc PEP có làm tăng nguy cơ lây nhiễm HIV?

Điều này có thể có, mặc dù chưa có báo cáo chính thức. Tuy nhiên, các bạn cũng đừng quá lo lắng, vì hầu như chưa ai điều trị PEP theo phác đồ chuẩn của bác sĩ Thắng mà bị nhiễm HIV cả.

Uống PEP vẫn bị nhiễm HIV?

Thực tế có một trường hợp duy nhất uống PEP rồi mà vẫn bị nhiễm HIV. Tuy nhiên, đó là ca không rõ ràng. Người này điều trị PEP ở đâu, bằng thuốc gì thì không nói. Chỉ kể với bác sĩ Thắng rằng có uống thuốc PEP cách đây 6 tháng, bây giờ bị nhiễm HIV nên mua thuốc ARV về điều trị.

Thuốc PEP giá bao nhiêu?

Tùy theo loại phác đồ dùng làm thuốc điều trị PEP, sẽ có giá chênh lệch nhau từ vài trăm nghìn đồng đến cả vài triệu. Những trường hợp nguy cơ thấp có thể chọn thuốc PEP rẻ thôi. Nhưng trường hợp nguy cơ cao thì khuyên bạn đừng nên tiếc tiền để chọn phác đồ mạnh nhất.

Thuốc PEP mua ở đâu TPHCM tốt nhất?

Mọi trường hợp có nguy cơ lây nhiễm HIV, cần điều trị dự phòng PEP ở TPHCM hãy khẩn trương liên hệ bác sĩ Thắng 0988.778.115 để được điều trị PEP tốt nhất, hiệu quả nhất. Cam kết điều trị mang lại hiệu quả tối ưu với những loại thuốc tốt nhất, giá rẻ nhất.