Người nhiễm HIV cần phải uống thuốc ARV để bảo vệ tính mạng, sức khỏe của mình cũng như người khác. Bởi lẽ, sau khi uống thuốc kháng virus này, tải lượng HIV-RNA âm tính là không lây cho người xung quanh. Nhưng ít ai biết tại sao lại có thông điệp K = K và nó được áp dụng như thế nào. Hãy cùng bác sĩ Thắng tìm hiểu những điều cần biết về thông điệp K = K ở người nhiễm HIV.
Bản chất của thông điệp K = K là gì?
Người nhiễm HIV là người mang trong mình mầm mống của virus HIV hoạt động. Có nghĩa là HIV đó cũng có thể ở dạng ”thể ngủ”. Nó không bị mất đi, chỉ chờ cơ hội sao chép, nhân lên và lây lan sang người khác. Thuốc điều trị duy nhất hiện nay có thể ức chế được chúng chính là ARV.
Khi uống ARV đủ lâu, với phác đồ đủ mạnh, sau một thời gian tải lượng virus HIV-RNA sẽ về âm tính. Có nghĩa là trong máu không còn phát hiện những bản sao của virus này. Điều đó với việc, HIV bị ức chế và không thể lây lan.
Như vậy, thông điệp K = K cơ bản biểu thị cho ý nghĩa Không phát hiện virus HIV = Không lây lan HIV cho người khác. Đây chính là nội dung chính mà khẩu ngữ mang lại. Nó cũng là thành quả, tin vui cho người mắc HIV.
Ý nghĩa của thông điệp K = K là gì?
Thông điệp K = K hay Không phát hiện = Không lây truyền có rất nhiều ý nghĩa tốt đẹp:
- Giúp người nhiễm HIV có thêm mục tiêu, động lực sống
- Giảm mặc cảm, tự ti và sự áy náy, tội lỗi.
- Chủ động đi làm xét nghiệm định kỳ.
- Hoàn toàn có thể kết hôn, sinh con an toàn mà không bị lây nhiễm HIV.
- Giảm lây truyền HIV trong cộng đồng. Từ đó tiến tới mục tiêu chấm dứt đại dịch HIV.
- Giảm kỳ thị và phân biệt đối xử với người nhiễm HIV.
Lịch sử ra đời thông điệp K = K?
Không phải ngẫu nhiên mà người ta có thể nghĩ ra thông điệp này. Nó xuất phát từ sự tích lũy bằng chứng khoa học. Ít nhất đã có trên 3000 cặp đôi dị nhiễm HIV cả cùng giới và khác giới được nghiên cứu trong 5 -12 năm. Các chuyên gia cũng đã quan sát thấy kết quả của 126.000 hành vi quan hệ tình dục không dùng bao cao su hoàn toàn không gây lây truyền HIV. Tất cả họ đều được kiểm soát tải lượng virus HIV-RNA dưới ngưỡng phát hiện và tuân thủ điều trị ARV tốt.
Điểm qua lịch sử trên 20 năm tích lũy bằng chứng cho thông điệp K = K:
- Năm 1998: Quan sát thấy phác đồ ARV 3 thuốc làm giảm tỉ lệ lây truyền. Các chuyên gia sau khi xem lại các bằng chứng tại thời điểm đó: cho rằng nguy cơ lây truyềnHIV giảm.
- Năm 2000 — 2005: Các nghiên cứu quan sát tiến cứu RaKai: theo dõi ~22 tháng, 0 trường hợp lây truyền nào trong số 51 cặp dị nhiễm HIV. Khi người HIV+ có TLVR < 1500 copies/ml. Tỉ lệ này tương tự ở nam và nữ. Bệnh lây truyền qua đường tình dục khác (STIs) không ảnh hưởng đến nguy cơ lây truyền HIV.
- Năm 2008: Thêm các review bằng chứng và ý kiến từ chuyên gia (Tuyên bố Thuỵ Sĩ).
- Năm 2011: Bằng chứng từ thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên đầu tiên (HPTN 052).
- Năm 2014 — 2019: Thêm các nghiên cứu quan sát tiến cứu quy mô lớn (PARTNER and Opposites Attract).
Thông điệp K = K đã được công nhận trên toàn thế giới?
Tổ chức Y tế Thế giới và phòng chống HIV/AIDS đã chính thức công bố thông điệp U = U dịch sang tiếng Việt là K = K vào năm 2018. Đến ngày 6/9/2019, cục phòng chống HIV/AIDS của Việt Nam cũng đã ban hành văn bản số 756/AIDS-DP về vấn đề này. Theo đó, một người nhiễm HIV uống thuốc ARV đạt tải lượng virus dưới 200 bản sao/ml thì không lây qua đường tình dục.
Đối tượng áp dụng của thông điệp K = K?
Về nguyên văn của hướng dẫn thông điệp K = K thì chỉ áp dụng cho quan hệ tình dục. Lý do bởi đây là con đường lây nhiễm HIV phổ biến nhất hiện nay và được nghiên cứu đầy đủ. Với những tình huống lây truyền mẹ sang con hoặc đường máu thì chưa được khẳng định chính xác tuyệt đối.
Dẫu vậy, thông điệp này dường như cũng đúng trong mọi tình huống khác. Bởi lẽ, xét về lý thuyết thì chúng ta có thể hiểu không có virus HIV thì làm sao lây được. Khi tải lượng virus HIV âm tính, gần như chúng ta đã loại trừ nguồn lây, thì cho dù đường lây có dễ dàng thế nào cũng không lây được.
Uống ARV bao lâu thì K = K?
Thông thường, sau khi uống ARV từ 3 đến 6 tháng thì tải lượng virus HIV-RNA sẽ về âm tính. Lúc này chính là khởi đầu của giai đoạn K = K. Bởi đây là thông điệp nói lên cả quá trình, chứ không phải chỉ trong một thời gian ngắn. Nó sẽ giúp người bệnh HIV sống vui khỏe, có ích, tự tin suốt cuộc đời còn lại.
Khoảng thời gian 3 đến 6 tháng chỉ là trung bình, còn lại có nhiều trường hợp khác nhau. Ví dụ, có những trường hợp phát hiện bệnh sớm, chỉ uống thuốc vài tuần là virus HIV bị quét sạch rồi. Trái lại, có những tình huống nhiễm HIV lên đến cả triệu bản sao/ml máu, phải chờ rất lâu mới có thể đạt được thông điệp này.
Xét nghiệm tải lượng virus HIV bao lâu một lần để đảm bảo K = K?
Quay trở lại với các bằng chứng của thông điệp K = K. Chúng ta có các số liệu như sau:
- Trong nghiên cứu PARTNER tại Âu châu, mỗi 6 tháng đến 1 năm làm xét nghiệm tải lượng virus HIV-RNA một lần.
- Nghiên cứu Opposite Attract tại Brazil và Thái Lan là mỗi 6 tháng.
- Tại Úc thì mỗi 3 đến 6 tháng.
Ở Việt Nam, hướng dẫn mới nhất của Bộ Y tế cho biết cần làm xét nghiệm tải lượng virus HIV ở thời điểm 6 tháng và 12 tháng kể từ khi bắt đầu điều trị ARV. Sau đó, nếu tải lượng HIV-RNA âm tính hoặc dưới 50 bản sao/ml thì mỗi 1 năm làm 1 lần.
Nói tóm lại, một số điều cần biết về thông điệp K = K ở người nhiễm HIV là:
- Tải lượng virus HIV-RNA âm tính thì không lây cho người khác.
- Áp dụng chính thức ở đối tượng quan hệ tình dục không an toàn.
- Mang lại nhiều lợi ích lớn cho bản thân người nhiễm HIV và cộng đồng xung quanh.
- Định kỳ một năm người nhiễm HIV cần làm xét nghiệm kiểm tra với điều kiện tải lượng virus HIV âm tính và tuân thủ uống ARV tốt.
Mọi vấn đề về HIV cần trao đổi liên hệ Bác sĩ Thắng, call-zalo: 0988778115.
Trợ lý đơn hàng thuốc ARV: DS.Hồng Nhung 0974433519.
Xem thêm:
Vòng đời HIV sao chép ở người như thế nào?
Bác sĩ giúp phân biệt thuốc ARV thật và giả?
Chữa HIV tốt thì sống được bao lâu nữa?
Uống ARV bao lâu có thể dừng lại?
Nhiễm HIV giai đoạn đầu có chữa được không?
Chữa HIV 2024 ở đâu uy tín chất lượng nhất?
Cảnh báo uống ARV lọ xanh gây suy thận?