ARV ngăn ngừa lây lan HIV như thế nào?

K.L.M hỏi: thưa bác sĩ, thuốc ARV ngăn ngừa lây lan HIV như thế nào ạ? Tại sao người HIV uống thuốc ARV vẫn có thể sống an toàn khỏe mạnh mà không lây cho người khác? Không phát hiện = không lây nhiễm HIV có đúng không ạ? Xin cảm ơn bác sĩ.

HIV lây lan như thế nào?

HIV là loại virus có cơ chế nhân lên bằng cách sao chép ngược. Nó tạo ra các bản sao và nhân lên liên tục trong cơ thể người bệnh. Nếu không có thuốc ARV, virus HIV sẽ tấn công và phá hủy toàn bộ hệ miễn dịch CD4.

HIV muốn lây sang người khác thì nó phải nhân lên đủ số lượng. Không phải chỉ có 1 hay 2 con virus HIV trong máu mà lây được sang cho người khác đâu. Cần có lượng máu đủ để lây HIV.

Ngoài ra, như chúng ta đã biết, HIV chỉ lây theo 3 con đường:

Từ mẹ sang con
Quan hệ tình dục không an toàn
Tiêm, chích hoặc các thủ thuật dính máu xuyên qua da.

Vậy thuốc ARV ngăn ngừa lây lan HIV như thế nào?

Thuốc ARV là thuốc kháng, ngăn chặn virus sao chép ngược mà cụ thể là virus HIV sao chép. Nó làm cho loài virus này bị quét sạch ở trong máu ngoại vi. Không còn virus HIV, thì đồng nghĩa với việc không thể lây HIV sang cho người khác. Như vậy thuốc ARV ngăn ngừa lây lan HIV bằng cách tiêu diệt nguyên nhân. Không có tác nhân lây truyền thì đương nhiên là không có chuyện lây lan HIV.

Ở thực tế đời sống, chúng ta thường tự bảo vệ mình trước tiên bằng cách chặn đường lây truyền HIV. Ví dụ: quan hệ tình dục an toàn sử dụng bao cao su. Không tiêm chích hoặc làm thủ thuật xuyên da chung dụng cụ với người khác…

Sống an toàn và khỏe mạnh nhờ thuốc ARV?

Đúng là kể từ khi có thuốc ARV, người nhiễm HIV/AIDS đã được cứu sống rất nhiều. Từ đó họ có động lực sống, cải thiện chế độ sinh hoạt và đóng góp nhiều cho gia đình và xã hội. Tuy nhiên, mọi người vẫn hay lo lắng sẽ chết vì HIV.

Thực tế không phải vậy, chỉ cần tuân thủ điều trị ARV liên tục và suốt đời, người nhiễm HIV/AIDS sẽ hoàn toàn khỏe mạnh. Không có chuyên uống thuốc ARV sẽ sống được 2 năm, 3 năm, 5 năm hay 10 năm là chết. Họ sẽ sống như người bình thường đến lúc ”đầu bạc răng long”.

Không phát hiện = không lây truyền HIV có đúng không?

Điều này hoàn toàn chính xác. Nó giải thích cơ chế của thuốc ARV ngăn ngừa lây lan HIV như thế nào. Khi lượng virus HIV-RNA trong máu người HIV không còn trên ngưỡng phát hiện hay còn gọi là âm tính. Cơ thể người HIV hoàn toàn như người bình thường. Họ có làm gì thì cũng không còn nguy cơ lây HIV cho người khác.

Tuy nhiên, chúng ta cũng cần hiểu rõ bản chất của Không phát hiện = Không lây truyền HIV này là thế nào. Nó chỉ là tải lượng virus HIV-RNA ở một thời điểm, và không lây HIV cho người khác ở thời điểm chắc chắn rằng HIV-RNA < ngưỡng phát hiện. K=K này không có nghĩa là người HIV khỏi hoàn toàn bệnh. Nếu họ bỏ uống thuốc ARV, HIV sẽ nhân lên nhanh chóng sau đó và lại có thể lây cho người khác.

Như vậy, việc uống thuốc ARV liên tục và tuân thủ chặt chẽ là cực kì quan trọng. Nó không chỉ giúp cho người nhiễm HIV khỏe mạnh mà còn giúp toàn cộng đồng không bị nhiễm thêm HIV nữa.