Vòng đời HIV sao chép ở người như thế nào?

Vòng đời HIV sao chép ở người trải qua nhiều giai đoạn. Mỗi một quá trình cần có sự hỗ trợ của các enzym đặc biệt, trong đó quan trọng phải kể đến men sao chép ngược RT: Reverse Transcriptase. Nhờ đó, HIV có thể tạo ra bản sao hoàn chỉnh từ chuỗi RNA đơn giản ban đầu.

*Vòng đời HIV sao chép ở người trải qua 6 bước chính.*

Sau đây, bác sĩ Thắng sẽ trình bày các giai đoạn xâm nhập, tạo bản sao của chúng. Từ đó, giúp mọi người có cái nhìn tổng quan hơn về cơ chế vòng đời HIV sao chép ở người sau khi nhiễm vào tế bào CD4.

Bước 1: Giai đoạn gắn kết, hòa màng tế bào CD4.

Sau khi virus HIV nhiễm vào người mới, nó nhanh chóng tìm đến tế bào CD4. Không phải ngẫu nhiên mà chọn được loại tế bào miễn dịch này. Đó là vì CD4 có đồng thụ thể chemokine CCR5 và CXCR4 ”hấp dẫn” virus HIV. Việc kết nối với nhau này diễn ra khá nhịp nhàng và ăn khớp như ổ khóa với chìa khóa. Nhờ đó, HIV nhanh chóng tiếp cận và hòa màng vào tế bào CD4.

Bước 2: Xâm nhập.

*Quá trình virus HIV tiếp cận và xâm nhập vào tế bào CD4.*

Sau khi hòa màng thành công, giống như đã mở cửa để vào nhà. Virus HIV chính thức đưa toàn bộ các vật liệu di truyền cần thiết vào bên trong tế bào CD4. Chính vì thế mà CD4 được coi như một nhà máy sản xuất của HIV.

Màng nhân của lympho HIV tiêu biến đi, giải phóng ra HIV-RNA và các enzym sao chép ngược quan trọng.

Bước 3: Sao chép ngược, vận chuyển vào nhân tế bào vật chủ.

Virus HIV mượn các nguyên liệu chính là các nucleotide của tế bào vật chủ để xây dựng thành chuỗi DNA kép. Sau đó, sợi DNA này lại tách đôi và tổng hợp một lần nữa để tạo ra chuỗi DNA giống hệt của tế bào người. Nhưng thực chất lại mang mã di truyền của HIV.

Chính nhờ có quá trình sao đi chép lại kì công này, virus HIV đã hoàn toàn ẩn mình vào chuỗi DNA của vật chủ. Chúng đẩy sâu cấu trúc di truyền đã được mã hóa này vào nhân tế bào. Từ đó, tạo ra vị trí cư trú lâu dài và cực kì an toàn. Bởi thế không thế có thuốc chữa khỏi hoàn toàn HIV nếu chỉ áp dụng công nghệ kháng virus như thuốc ARV vẫn đang làm.

Bước 4: Tái tổ hợp ra bản sao giống hệt ban đầu.

Sau khi đã hoàn thành 2 lần sao đi chép lại, sợi DNA của HIV tổng hợp gắn vào DNA của người nhờ enzyme DNA intergrase. Từ đó, chúng sử dụng bộ máy di truyền của người để tạo ra hàng loạt chuỗi RNA-HIV như ban đầu mới xâm nhập.

Bước 5: Tổng hợp nên protein của virus HIV hoàn chỉnh.

Sau khi đã tạo ra được một chuỗi dài gồm các HIV-RNA giống hệt ban đầu thì bây giờ cần phải tách ra. Có nghĩa chuỗi được tổng hợp kia là chuỗi dài, chưa thể di chuyển linh hoạt. Bởi thế, phải sử dụng đến enzyme protease để hoàn thiện toàn bộ quy trình tạo một virus ”HIV con” giống hệt virus ”HIV mẹ” cả về cấu trúc và chức năng.

Bước 6: Nảy chồi, thoát ra tế bào CD4 cũ.

Sau khi đã được hoàn thiện, các chuỗi HIV-RNA mới này lại chui ra khỏi tế bào CD4 cũ. Chúng tiếp tục đi tìm tế bào CD4 mới và sinh sản giống hệt như mẹ chúng đã làm để tạo ra những HIV con này.

Ý nghĩa vòng đời HIV sao chép ở người như thế nào?

Hiểu được cơ chế sao chép, nhân bản và ẩn náu đó của HIV giúp ích chúng ta rất nhiều. Đầu tiên, nó giải thích tại sao HIV là loại virus gây bệnh mạn tính, âm thầm và rất nguy hiểm. Kế đó, các nhà khoa học cũng hiểu rằng, thách thức chữa khỏi hoàn toàn HIV là vô cùng khó khăn.

*Tạo ra được thuốc ARV từ những hiểu biết về vòng đời HIV là thành công cực kỳ lớn.*

Nhưng dẫu sao, việc ứng dụng hiểu biết về vòng đời HIV sao chép ở người giúp chế tạo thuốc ARV cũng đã là thành công cực kỳ lớn. Mỗi một loại thuốc ARV được sản xuất ra sẽ khắc chế, tiêu diệt HIV ở một trong số 6 giai đoạn kể trên. Trong đó, phổ biến là các nhóm thuốc ức chế men sao chép ngược, ức chế Protease và ức chế men tích hợp.

Cụ thể:

Các thuốc ức chế men sao chép ngược (NRTI) là: Tenofovir, Lamivudin, Emtricitabine, Efavirenz, Zidovudin, Abacavir…
Các thuốc ức chế men Protease (PI) là: Lopinavir, ritonavir, Atazanavir, Duranavir…
Các thuốc ức chế men tích hợp (INSTI) là: Dolutegravir, Raltegravir…

Nói tóm lại, vòng đời HIV sao chép ở người diễn ra bên trong tế bào CD4 và trải qua 6 bước. Nó giúp cho virus HIV tạo ra hàng tỉ bản sao chỉ trong thời gian ngắn. Đồng thời lại có thể khiến chúng cài cắm mã di truyền vào chuỗi DNA của người bệnh. Hiểu biết về lĩnh vực này giúp sáng chế ra thuốc ARV chữa HIV, kéo dài sự sống cho bệnh nhân.

Mọi vấn đề về HIV cần trao đổi liên hệ Bác sĩ Thắng, call-zalo: 0988778115.

Trợ lý đơn hàng thuốc ARV: DS.Hồng Nhung 0974433519.